Spel en risicovol spel
Een van de basisbehoefte van kinderen is spelen. Spelen vormt een belangrijke schakel in het proces van opgroeien. Door te spelen ontdekken de kinderen hoe de ‘grote mensen’ wereld in elkaar steekt. Kinderen hebben dagelijks rijke ervaringen nodig om in hun brede ontwikkeling gestimuleerd te worden.
Spel
Kinderopvang Sterrenrijk heeft een basispakket aan speelgoed/spelmateriaal voor elke leeftijdsgroep.
Bij het uitzoeken van het speelgoed en ander materiaal wordt er rekening gehouden met; de leeftijd van de kinderen, de individuele voorkeuren, educatieve functie en de verschillen tussen de behoeften van jongens en meisjes. We creëren een speelleeromgeving die rollenspel ondersteund. We halen de ‘echte’ praktijk in huis, door realistisch speelgoed en echte materialen op de groepen in te zetten. Realistisch speelgoed en echte materialen zijn essentieel om op spelverhalen met de kinderen te komen. In het spel leren kinderen omgaan met de ‘regels’ van de volwassenen, ze proberen in hun spel mee te doen met die wereld. Binnen dit spel volstrekken zich leerprocessen op allerlei gebieden. Spel stimuleert de gehele ontwikkeling van het kind.
Bij de aanschaf van de producten houden we ook het duurzame aspect in ons achterhoofd, zo hergebruiken we graag speelgoed/materialen en gaat onze voorkeur naar ecologisch speelgoed, waarbij in productie rekening wordt gehouden met het milieu.
De pedagogisch medewerker hebben oog voor het proces van spel. Dit wordt in kaart gebracht door middel van foto’s en beeldmateriaal. Zo betrekken wij ook ouders bij de ontwikkeling van het kind, de focus ligt hier op het ontwikkelingsproces en niet zozeer op het eindresultaat. De ‘klassieke’ knutselwerkjes komen dan ook nauwelijks terug in ons aanbod. Voorbedachte knip- en plakwerkjes (waarbij vaak ook nog een voorbeeld is gemaakt) zien wij niet als uitdagend, het helpt alleen een vaardigheid te oefenen of een techniek aan te leren, zoals knippen van cirkels of het kleuren tussen de lijnen. Naar ons beeld is dit geen creatieve activiteit, want eigen gedachtes en oplossingen worden nauwelijks gestimuleerd. Het belangrijkste in het spel is dat de invulling van het kind door fantasie en experiment gestimuleerd wordt en daarom focussen wij op dat (leer)proces.
Risicovol spel
Bij kinderopvang Sterrenrijk creëren wij enerzijds voldoende ruimte om te ontdekken/leren en anderzijds een veilige omgeving voor het kind en de groep. Als pedagogisch medewerker bij kinderopvang Sterrenrijk beschermen wij kinderen tegen gevaren, maar nemen we niet alle risico’s weg. Risicovol spel vergroot de autonomie van het kind, wat de ontwikkeling ten goede komt, denk aan: veerkracht en weerbaarheid, zelfkennis, verantwoordelijkheid en het vergroten van de betrokkenheid bij het spel. Veel letsel is te voorkomen niet alleen door kinderen te beschermen, maar juist door ze risico’s te laten en leren nemen. Dit doen we op een speelse wijze, denk aan op iets klimmen, hard rennen of leren zagen. Soms komt hier wel eens een bult of schaafwond bij kijken, maar hier heeft het kind baat bij want er zitten ook veel voordelen aan risicovol spel. Doordat ze leren van hun fouten en zelf tot oplossingen moeten komen, leren ze bewust te kiezen of ze een bepaald risico wel of niet moeten nemen. Zo kan een kind beseffen dat hij/zij die ene uitdaging niet aan moet gaan omdat hij motorisch nog niet sterk genoeg is of dat de omstandigheden niet wenselijk zijn (bijv. slecht weer). Zo wordt de kans op letsel op lange termijn kleiner. Risicovol spel betekent niet dat wij kinderen volledig vrij laten, natuurlijk beschermen we kinderen tegen onaanvaardbare risico’s. De taak van de pedagogisch medewerker is om de kinderen te leren wat risico’s en gevaren zijn, zij gaan hierover regelmatig in gesprek met de kinderen. Als een kind niet zelf de risico’s kan inschatten, omdat het daar nog niet de juiste vaardigheden voor heeft of omdat de risico’s voor het kind niet zichtbaar zijn, grijpt de pedagogisch medewerker dus in. Ingrijpen doen we op een positieve manier; we benoemen het gevaar en geven uitleg aan het kind/de groep waarom iets niet kan.
